قرارداد دوجانبه برق و تامین برق صنایع در ایران به‌صورت سنتی، مستقیما از نهادهای دولتی تهیه‌کننده انرژی برق مانند وزارت نیرو انجام می‌شد. در سال‌های اخیر، ساختار عرضه انرژی برق در ایران تغییر و از تولید انحصاری دولت خارج شده است. بنابراین صنایع بزرگ و مشترکین با مصرف متوسط می‌توانند از دو طریق برق موردنیاز خود را تامین کنند که شامل قرار داد دوجانبه برق و بورس انرژی خواهد شد.

در صنعت انرژی، قراردادهای دوجانبه برق یکی از ابزارهای کلیدی است که برای تأمین برق و انتقال آن بین دو نهاد یا شرکت به کار می‌رود. این مقاله به معرفی مفهوم قرارداد دوجانبه برق، اهمیت آن و مزایایی که به هر دو طرف ارائه می‌دهد، پرداخته است.

مفهوم قرارداد دوجانبه برق:

قرارداد دوجانبه برق به توافقی اشاره دارد که بین دو نهاد، شرکت یا سازمان برای تأمین برق و یا انتقال آن از یک منبع به منبع دیگر، منعقد می‌شود. این قرارداد معمولاً شامل شرایطی مانند میزان برق مورد نیاز، قیمت، مدت زمان، شرایط پرداخت و مسئولیت‌های هر طرف است.

اهمیت قرارداد دوجانبه برق:

افزایش امنیت تأمین برق: این قراردادها امکان ایجاد توافقات مستقل بین دو طرف را فراهم می‌کنند که باعث افزایش امنیت تأمین برق می‌شود.

انعطاف‌پذیری در قیمت‌گذاری: قراردادهای دوجانبه برق می‌توانند امکان توافق بر روی قیمت برق بر اساس شرایط بازار و نیازهای طرفین را فراهم کنند.

افزایش رقابت: وجود گزینه‌های متعدد برای تأمین برق باعث افزایش رقابت در بازار انرژی می‌شود که به نفع مصرف‌کنندگان است.

مطابق مصوبه هیات وزیران مورخ 20/07/1399 به شماره 82357/ت 57467 هـ ، و مصوبه وزارت نیرو به تاریخ 02/09/1399 به شماره 100/30/34585/99 کلیه مشترکین صنعتی با دیماند بالای 1 مگاوات ملزم به تأمین برق خود از طریق قراردادهای دوجانبه و یا سایر روش­های متداول در بورس انرژی می­باشند.

در غیر این صورت بسته به نوع صنعت ، بهای برق مصرفی مطابق نرخ سقف یا متوسط موزون بازار عمده فروشی محسابه خواهد گردید.قراردادهای دوجانبه مابین مصرف­ کننده نهایی با شرکت خرده فروش برق و یا نیروگاه عرضه­ کننده در بستر نظارتی شرکت مدیریت شبکه برق ایران منعقد می­گردد.

بدین منظور خریدار پس از امضا الحاقیه نیابتی خود با شرکت مالک شبکه (شرکت توزیع یا برق منطقه ای مربوطه) نسبت به عقد قرارداد با فروشنده مجاز (خرده فروش دارای پروانه خرده فروشی معتبر و یا نیروگاه دارای پروانه بهره­برداری) اقدام می­نماید.  مهم­ترین مزایای حاصل از این قراردادها به شرح زیر می­باشد:

– کاهش چشمگیر هزینه برق مصرفی

– امکان توافق بر روی شرایط پرداخت

– قرار گرفتن در اولویت آخر اعمال مدیریت مصرف

– بهره­ مندی از انرژی تامین شده از سوی مالک شبکه به عنوان انرژی پشتیبان

در حال حاضر با توجه به گشایش ­های حاصل شده در ثبت قراردادهای دوجانبه، مصرف­کننده مجاز است نسبت به اعمال تغییرات در میزان سفارش درخواستی خود اقدام نماید که این امر تا حد زیادی ریسک پیش­ خرید انرژی و یا عدم تحقق مصرف برق خریداری شده را کاهش می­دهد. عدم امکان خرید در قالب بسته­ های بار در بازه ه­ای (میان باری، اوج بار و کم باری) مهم­ترین ضعف در تامین برق از طریق قراردادهای دوجانبه می­باشد.